Cây macca là một loại cây có giá trị kinh tế cao và lợi ích dinh dưỡng đa dạng. Với giá trị thương mại cao và những lợi ích sức khỏe đáng kể, cây macca không chỉ đóng góp vào kinh tế nông nghiệp mà còn mang lại những lợi ích to lớn cho sức khỏe người tiêu dùng. Hãy cùng Ánh Dương tìm hiểu về loài cây này qua bài viết hôm nay nhé!

Giới thiệu về cây macca

Định nghĩa và tên khoa học

Cây macca là một loại cây thân gỗ thuộc họ Proteaceae, được biết đến với hạt có giá trị dinh dưỡng cao và hương vị thơm ngon.

Cây macca có tên khoa học là Macadamia integrifolia hay Macadamia tetraphylla. Đây là hai loài phổ biến nhất được trồng để thu hoạch hạt.

Nguồn gốc và phân bố địa lý

Cây macca có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới của Úc, đặc biệt là ở các bang Queensland và New South Wales.

Hiện nay, cây macca được trồng rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm:

• Australia: Là quê hương của cây macca và cũng là một trong những nước sản xuất macca lớn nhất

• Hoa Kỳ: Đặc biệt là ở bang Hawaii

• Nam Phi: Là một trong những nước xuất khẩu macca lớn

• Kenya: Ngành trồng macca đang phát triển nhanh chóng

• Trung Quốc: Đang mở rộng diện tích trồng macca

• Guatemala: Có sản lượng macca đáng kể

• New Zealand: Cũng có diện tích trồng macca lớn

Ngoài ra, còn nhiều quốc gia khác như Malawi, Zimbabwe, Mexico, Israel, Brazil, Swaziland, Costa Rica, Colombia, Ecuador, Bolivia, Paraguay, Peru, Honduras, Philippines và Vietnam cũng tham gia trồng macca. Tổng cộng, có hơn 20 quốc gia trồng cây macca trên toàn thế giới.

Sản lượng và nhu cầu thị trường

Tổng sản lượng macca toàn cầu hiện nay ước tính khoảng 200.000 - 250.000 tấn/năm. Và hiện tại Australia, Nam Phi, Kenya và Hoa Kỳ chiếm phần lớn trong sản lượng này.

Các quốc gia khác như Israel, Swaziland, Costa Rica, Colombia, Ecuador, Bolivia, Paraguay, Peru, Honduras, và Philippines cũng có sản lượng macca, nhưng số liệu cụ thể thường nhỏ hơn so với các quốc gia lớn và khó ước tính chính xác do quy mô sản xuất nhỏ lẻ.

Dưới đây là thông tin thống kê sản lượng macca hằng năm của các quốc gia chính trên thế giới dựa trên các báo cáo gần đây.

• Australia: Khoảng 50.000 - 55.000 tấn/năm

• Nam Phi: Khoảng 48.000 - 50.000 tấn/năm

• Kenya: Khoảng 40.000 tấn/năm

• Hoa Kỳ (Hawaii): Khoảng 20.000 - 25.000 tấn/năm

• Guatemala: Khoảng 10.000 - 12.000 tấn/năm

• Trung Quốc: Khoảng 15.000 - 20.000 tấn/năm

• Malawi: Khoảng 6.000 - 8.000 tấn/năm

• Brazil: Khoảng 4.000 - 5.000 tấn/năm

• Vietnam: Đang tăng trưởng, ước tính 2.500 - 3.000 tấn/năm

• New Zealand: Khoảng 2.000 - 3.000 tấn/năm

• Mexico: Khoảng 2.000 tấn/năm

Hiện nay, nhu cầu macca trên thị trường toàn cầu đang tăng cao, đặc biệt là do nhận thức về lợi ích sức khỏe của hạt macca ngày càng được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, sản lượng macca chưa hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng này. Nhu cầu macca trên thế giới hiện nay ước tính khoảng 250.000 - 300.000 tấn mỗi năm trong khi sản lượng toàn cầu chỉ khoảng 250.000 tấn/năm. Điều này dẫn đến giá cả macca uôn duy trì ở mức cao và thúc đẩy các quốc gia mở rộng diện tích trồng cũng như cải tiến công nghệ canh tác để gia tăng năng suất, đáp ứng nhu cầu thị trường.

Đặc điểm sinh học của cây macca

Hình thái cây macca

• Thân cây

Cây macca là cây thân gỗ lâu năm, có chiều cao trung bình từ 10 đến 15 mét khi trưởng thành.

Thân cây thẳng, vỏ cây màu xám nâu và có thể nứt nẻ theo thời gian. Cành cây phân nhánh rộng, tạo tán lá rộng rãi.

• Lá cây

Lá cây macca thường có hình dạng bầu dục hoặc hình mác, dài khoảng 15-30 cm và rộng 5-10 cm.

Lá mọc đối hoặc thành cụm xoắn, mép lá có răng cưa và có màu xanh đậm bóng.

• Hoa và quả

Hoa macca mọc thành chùm dài từ 10-30 cm, mỗi chùm có từ 100-300 hoa nhỏ màu trắng hoặc hồng nhạt. Hoa thường có mùi thơm nhẹ, thu hút côn trùng để thụ phấn.

Quả macca có hình cầu hoặc hình bầu dục, đường kính khoảng 2-3 cm. Vỏ quả cứng và dày, bên trong chứa nhân hạt màu trắng ngà, chứa nhiều dầu.

Chu kỳ sinh trưởng và phát triển

• Giai đoạn nảy mầm và trưởng thành

Hạt macca cần từ 2-3 tuần để nảy mầm khi được trồng trong điều kiện thích hợp và cần khoảng 7-10 năm để đạt đến giai đoạn trưởng thành và bắt đầu cho thu hoạch quả ổn định.

• Thời gian ra hoa và kết quả

Cây macca thường ra hoa vào mùa xuân, từ tháng 9 đến tháng 12 (ở Nam bán cầu) hoặc từ tháng 3 đến tháng 6 (ở Bắc bán cầu). Quả macca chín sau khoảng 6-8 tháng kể từ khi hoa được thụ phấn. Thời gian thu hoạch quả thường kéo dài từ tháng 3 đến tháng 8 (ở Nam bán cầu) hoặc từ tháng 9 đến tháng 2 (ở Bắc bán cầu).

Điều kiện sinh thái và môi trường

Cây macca phát triển tốt trong điều kiện nhiệt độ từ 16 - 25°C. Cây có thể chịu được nhiệt độ thấp đến -2°C và cao đến 32°C nhưng nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp có thể ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và năng suất.

Cây macca thích hợp trồng trên đất có độ pH từ 5.5 - 6.5, đất thịt nhẹ, thoát nước tốt và giàu chất hữu cơ như: đạm, lân, kali, các vi lượng như sắt, kẽm, magiê,…

Thách thức và triển vọng của cây macca

Thách thức trong việc trồng và phát triển cây macca

Cây macca đòi hỏi khí hậu nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới với nhiệt độ và lượng mưa ổn định. Tuy nhiên với tình hình biến đổi khí hậu và thời tiết khó lường như hiện nay ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và chất lượng hạt macca.

Bên cạnh đó các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt, và lũ quét gây tổn hại nghiêm trọng đến cây trồng.

Ngoài ra, cây macca còn rất dễ bị tấn công bởi một số loài sâu bệnh như sâu đục thân, rệp sáp, và nấm mốc. Do đó người trồng cây đòi hỏi phải có kỹ thuật và kiến thức chuyên môn để đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao.

Mặc dù hạt macca đang dần trở nên phổ biến, nhưng mức tiêu thụ nội địa ở nhiều quốc gia, bao gồm cả Việt Nam, vẫn chưa cao bởi giá thành không hề rẻ. Điều này tạo ra rủi ro khá lớn cho nông dân và nhà sản xuất.

Triển vọng và cơ hội phát triển cây macca

Hạt macca được coi là một trong những loại hạt có giá trị dinh dưỡng cao nhất, và nhu cầu tiêu thụ hạt macca đang tăng trưởng mạnh mẽ trên toàn thế giới, đặc biệt ở các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu, và châu Á. Với xu hướng tiêu dùng hướng đến các sản phẩm tự nhiên và giàu dinh dưỡng, hạt macca được coi là một lựa chọn lý tưởng cho các chế độ ăn uống lành mạnh.

Cây macca là một loại cây thân gỗ lâu năm với nhiều đặc điểm sinh học đáng chú ý. Và giá trị của cây macca không chỉ nằm ở lợi ích dinh dưỡng mà còn ở khả năng mang lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân. Tuy nhiên, việc trồng cây macca cũng đối mặt với nhiều thách thức như yêu cầu khắt khe về điều kiện khí hậu, nguy cơ sâu bệnh và biến động giá cả trên thị trường. Để phát triển cây macca một cách bền vững, bạn nên trao dồi kiến thức về loại cây này để mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình bạn nhé!